ستاره‌شناسان با استفاده از «تلسکوپ فضایی هابل» نزدیک‌ترین سیاه‌چاله بزرگ به زمین را که تاکنون دیده شده است، کشف کرده‌اند.

به نقل از اسپیس، این سیاه‌چاله به عنوان نمونه‌ای از یک سیاه‌چاله گریزان با جرم متوسط می‌تواند حلقه مفقوده درک ارتباط بین جرم ستاره‌ای و سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم باشد. به نظر می‌رسد جرم سیاهچاله حدود ۸۲۰۰ برابر خورشید است که باعث می‌شود جرم آن به طور قابل توجهی بیشتر از سیاه‌چاله‌هایی با جرم بین پنج تا ۱۰۰ برابر خورشید و بسیار کمتر از سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم باشد. نزدیک‌ترین سیاه‌چاله کشف‌شده با جرم ستاره‌ای «Gaia-BH1» نام دارد و در فاصله ۱۵۶۰ سال نوری از زمین قرار گرفته است.

از سوی دیگر، این سیاه‌چاله جدید با جرم متوسط در یک مجموعه تماشایی از حدود ۱۰ میلیون ستاره به نام «امگا قنطورس»(Omega Centauri) ساکن است که در فاصله ۱۸ هزار سال نوری از زمین قرار دارد.

این واقعیت که به نظر می‌رسد سیاه‌چاله رشد خود را متوقف کرده، از این ایده پشتیبانی می‌کند که شاید امگا قنطورس بقایای یک کهکشان باستانی باشد که توسط کهکشان راه شیری بلعیده شده است.

این نشان می‌دهد که امگا قنطورس در واقع هسته یک کهکشان کوچک و مجزاست که وقتی راه شیری آن را بلعید، تکامل آن متوقف شد. اگر این رویداد هرگز اتفاق نمی‌افتاد، سیاه‌چاله احتمالا به یک سیاه‌چاله کلان‌جرم مانند سیاه‌چاله‌ کلان‌جرم خود راه شیری موسوم به «کمان ای*»(* Sagittarius A) تبدیل می‌شد که جرم آن به ۴.۳ میلیون برابر خورشید می‌رسد و در فاصله ۲۷ هزار سال نوری از زمین واقع شده است.

دانشمندان مدتی است که می‌دانند همه سیاه‌چاله‌ها به یک اندازه ایجاد نمی‌شوند. در حالی که سیاه‌چاله‌های با جرم ستاره‌ای از طریق فروپاشی ستارگانی با جرم حداقل هشت برابر خورشید شکل می‌گیرند، سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم احتمالا منشأ متفاوتی دارند، زیرا هیچ ستاره‌ای آن قدر جرم ندارد که فرو بپاشد و بقایایی را با میلیون‌ها برابر جرم خورشید به جا بگذارد.

نظر دانشمندان این است که سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم به دلیل ادغام زنجیره‌هایی از سیاه‌چاله‌های بزرگ‌تر متولد می‌شوند و رشد می‌کنند. این امر با تشخیص امواج گرانشی اثبات شده است که از ادغام سیاه‌چاله‌ها سرچشمه می‌گیرند.

این روند ادغام و رشد سیاه‌چاله‌ها همراه با شکاف وسیع بین سیاه‌چاله‌های دارای جرم ستاره‌ای و سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم، به این معناست که جمعیتی از سیاه‌چاله‌های با اندازه متوسط ​​وجود دارد. با وجود این، به نظر می‌رسد سیاه‌چاله‌های جرم متوسط در بیشتر موارد از شناسایی شدن فرار کرده‌اند زیرا مانند همه سیاه‌چاله‌ها ​​با مرزهای بیرونی به نام افق رویداد مشخص شده‌اند.

این سیاه‌چاله‌ها توسط ماده زیادی احاطه نشده‌اند. این بدان معناست که ستاره‌شناسان هنگام شکار چنین سیاه‌چاله‌هایی باید کمی حیله‌گر باشند. آنها از اثرات گرانشی استفاده می‌کنند که این فضاهای خالی روی ستارگانی که به دور آنها می‌چرخند یا نوری که از آنها می‌گذرد، می‌گذارند.

این پژوهش در مجله «Nature» به چاپ رسید./ایسنا