گروه دانش و فناوری- مهتاب چابک: حضور زنان سرآمد و خلاق در عرصه فناوری و نوآوری کشور در دهه‌های اخیر هرچند سیر صعودی داشته اما همچنان سهمشان نسبت به مردان چه در بخش‌های تحقیقاتی و علمی و چه در بخش خصوصی و کسب و کارهای فناورانه چندان قابل توجه و چشمگیر نیست؛ در تایید صحت این ادعا می‌توان این آمار را ارائه داد که تنها ۱۲ درصد کسب و کارهای نوین و فناورانه از آن زنان ایرانی است.
در سوی دیگر در حالی که ۲۷ هزار و ۲۳۷ نفر در هیأت مدیره شرکت‌های دانش بنیان عضو هستند، تنها پنج هزار و ۱۵۴ نفر، معادل ۱۹ درصد کل اعضا به بانوان تعلّق دارد. هرچند بی انصافی است اگر نگوییم زنان ایرانی با همین سهم نسبتاً کم، در رویدادهای مختلف خوش درخشیده‌اند و توانمندی زن ایرانی را به رخ جهانیان کشیده‌اند. با این حال این آمار هم قابل توجه است که تعداد بانوان مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت‌های دانش‌بنیان در ۳ سال اخیر رشد خوبی را تجربه کرده است. تعداد مدیران زن فناور از ۱۰۹۲ نفر در سال ۱۴۰۰ به ۲۲۵۰ نفر تا پایان ۹ ماهه سال ۱۴۰۳ رسیده است که رشد دو برابری را نشان می‌دهد که از روندی امیدآفرین حکایت دارد.
در تازه‌ترین رویداد بین‌المللی، همین زنان ایرانی در حوزه فناوری تاریخ ساز شدند به طوری که ۴ بانوی کارآفرین ایرانی در مسابقه شرکت‌های نوآفرین زنان بریکس که یکی از برنامه اصلی مجمع کارآفرینان بریکس به شمار می‌رود، برنده جایزه این مسابقه شدند. در این رویداد ۱۰۰۰ پروژه از ۳۰ کشور جهان ثبت‌نام شده بود که در نهایت ۲۶ پروژه از ۱۴ کشور برگزیده شدند و در میان این ۲۶ پروژه، ۴ مورد متعلق به بانوان نوآفرین برتر ایرانی بوده است.
چالش‌های زنان فناور؛ از ناکافی بودن سرمایه برای تولید تا بروکراسی زیاد
خبرگزاری مهر، با تغییر دولت‌ها، عموماً مسئولین متولی از ایده آل‌هایشان برای حضور زنان در عرصه فناوری و نوآوری و لزوم افزایش مشارکت آنها در این زیست بوم سخن می‌گویند اما باید گفت چالش‌ها، موانع بسیاری را پیش روی زنان کارآفرین و فناور قرار داده است. ناکافی بودن سرمایه اولیه برای تولید انبوه محصولات دانش بنیان مانع بزرگی است که مسیر پیشرفت را برای زنان آهسته تر می‌کند، بروکراسی بسیار زیاد و مسیر دشوار برای اخذ مجوزهای لازم برای تولید یا به کارگیری محصولات، فقدان راه‌های ارتباطی موثر برای دریافت حمایت‌های ملی و نبود یک مسیر مشخص و مجزا برای حمایت از بانوان کارآفرین از دیگر چالش‌هایی به شمار می‌رود که زنان فناور از آن گلایه مند هستند.
امیدواری برای رفع موانع کنش گری زنان
حسین افشین معاون علمی رئیس جمهور در دولت چهاردهم در اقدامی ۲ زن را به عنوان مشاوران خود منصوب کرده است که این انتصاب در دو وجه قابل ملاحظه و حائز اهمیت است؛ نخست توجه به حضور زنان در پست‌های مدیریتی و دیگری آنکه می‌توان این اقدام را امید به برداشتن گامی تازه برای ارتقای جایگاه زنان و تسهیل شرایط و رفع موانع برای کنش گری بانوان در زیست‌بوم فناوری و نوآوری تلقی کرد.
مقوله مدیریت زنان در زیست بوم دانش بنیان و به رسمیت شناختن توانمندی‌هایشان در این حوزه موضوعی است که توجه و حمایت بیشتری را چه به لحاظ زیرساختی و چه تحقق ظرفیت‌های قانونی از دستگاه‌های متولی بالاخص معاونت علمی طلب می‌کند؛ این زنان فناور با مدیریت بر شرکت‌های دانش بنیان، در افزایش اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی، پاسخ به نیازهای کشور و همچنین کمک به ارزآوری و رشد اقتصاد دانش بنیان قدم‌های موثری برداشته‌اند.
تاریخ‌سازی زنان فناور ایرانی؛ دستاوردهایی که جهانی شدند
خبرگزاری مهر در راستای عمل به رسالت رسانه‌ای خود و شناساندن و معرفی زنان سرآمد و فناور ایرانی با برخی از آنها که با کسب جایزه رویداد بریکس، تاریخ سازی کرده‌اند، گفتگو داشته است؛ در این گفتگوها این مدیران درباره دستاوردهای فناورانه و چالش‌های پیش روی فعالیت فناورانه خود سخن گفته‌اند که در ادامه می‌خوانید.
یکی از زنان سرآمد ایرانی دکتر اعظم کرمی دارای دکتری مهندسی برق مخابرات سیستم است که با مدیریت بر یک شرکت دانش بنیان و گردآوری فارغ التحصیلان و نخبگان دانشگاهی، خدمات و محصولات فناورانه نرم افزاری و سخت افزاری را در زمینه‌های هوش مصنوعی و رباتیک، پهپاد و تکنولوژی‌های وابسته، سنجش از دور، مانیتورینگ هوشمند، داده کاوی، اینترنت اشیاء عرضه کرده است.
محصولی دانش بنیان که جایزه جیتکس دبی را از آن خود کرد
یکی از محصولات این شرکت که برنده جایزه مسابقه شرکت‌های نوآفرین زنان بریکس و جیتکس دبی شده، «پهپاد تخصصی پایش خطوط انتقال برق» نام دارد. کرمی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه TRL (سطح آمادگی فناوری) این محصول ۸ است، درباره ویژگی‌های پهپاد توضیح داد و گفت: این پهپاد دوربینی با کیفیت و با زوم بالا دارد و می‌تواند عیوب خطوط انتقال نیرو را ردیابی کند. این پهپاد همچنین با استفاده از فناوری اسلم (SLAM) محلی‌سازی و نقشه‌برداری همزمان فاصله را با دکل برآورد می‌کند.
ساخت پهپادی با زوم ۳۰ برابر برای مانیتورینگ تاسیسات
این مدیرعامل زن دانش بنیان که عضو هیئت علمی دانشگاه کرمان نیز هست، ضمن تاکید بر اینکه بیش از نیمی از کارمندان این شرکت خانم و از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های خوب کشور به شمار می‌روند، گفت: پهپادی که در این شرکت طراحی و ساخته شده در پایش و مانیتورینگ تجهیزات و تاسیسات صنایع مختلف کاربرد دارد. ناوبری مبتنی بر پردازش تصویر و مستقل از جی پی اس، قابلیت ناوبری اطراف میدان مغناطیسی بالا، پرواز اتوماتیک، اسکن بصری اطراف، ردیابی خطوط انتقال برق، مجهز به سنسورهای متناسب با نیاز کارفرما، دوربین تصویربرداری با زوم ۳۰ برابر از ویژگی‌های این پهپاد به شمار می‌رود.
وی یکی دیگر از محصولات دانش بنیان این شرکت را ساخت نرم افزار AFTL برای تشخیص هوشمند عیوب تجهیزات خطوط انتقال و فوق توزیع برق عنوان کرد و گفت: این محصول به وسیله الگوریتم یادگیری عمیق، قابلیت تشخیص اتوماتیک بیش از ۸۰ نوع از عیوب الکتریکال، مکانیکال و فونداسیون را دارد. این محصول در شرکت‌های زیرمجموعه صنعت برق، حوزه تعمیرات و نگهداری صنایع دارای پست‌ها و خطوط انتقال و فوق توزیع کاربرد دارد.
همت یک بانوی کارآفرین برای ساخت محصولات در حوزه توانبخشی عصبی
یک شرکت دانش بنیان دیگر که با مدیریت یکی از بانوان نوآفرین کشور اداره می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اختلالات مغز و اعصاب، محصولات نوینی را تولید و به بازار عرضه کرده است. سیده فاطمه حسینی مدیر عامل این شرکت با همراهی تیمی خبره متشکل از پزشکان، متخصصان علوم اعصاب و مهندسان الکترونیک، مکانیک و مهندسی پزشکی گامی موثر در حوزه توانبخشی عصبی برداشته است. محصول دانش بنیان این شرکت «قاشق یار هوشمند» نام دارد که با فناوری بیوفیدبک به افرادی که بر اثر عوارض سالمندی، پارکینسون، سکته مغزی به لرزش دست دچار شده‌اند، کمک می‌کند به راحتی کنار غذا را میل کنند.
Monday, 23 December , 2024