حراج سی. ان. جی در نیویورک درحالی هفته گذشته از دو سکه ساسانی رونمایی کرد که پس از این اتفاق، وزارت میراث‌فرهنگی بلافاصله دستور پیگیری و تشکیل پرونده برای استرداد این سکه‌های ارزشمند دوره ساسانی را صادر کرد. اما یک روز پس از اعلام رسمی وزارت میراث‌فرهنگی و آماده‌سازی پرونده استرداد ۲ سکه ساسانی، حراج نیویورک از ۱۵ سکه زرین هخامنشی و ساسانی دیگر رونمایی کرد. موضوعی که سبب نگرانی جدی فعالان میراث‌فرهنگی کشور شده است چراکه مشخص نیست چه تعداد از سکه‌های خارج شده توسط حفاران غیرمجاز و قاچاقیان میراث‌فرهنگی به این حراجی رسیده است.

آبان ماه سال گذشته بود که حفاران غیرمجاز با غارت محوطه باستانی بیضا بیش از ۶۰۰ اثر تاریخی را به سرقت بردند. همان زمان اعلام شد که این گنجینه از طریق واسطه‌ها به بازارهای بین‌المللی قاچاق شده است تا اینکه هفته گذشته حراج نیویورک از ۲ سکه ساسانی رونمایی کرد که با سکه‌های قاچاق شده محوطه باستانی بیضا در استان فارس کاملا مطابقت داشت.

از آنجا که براساس قوانین جهانی و تاکید یونسکو، خرید و فروش هرگونه آثار به دست آمده از حفاری‌های غیرمجاز و قاچاق شده از سوی موزه‌ها و حراجی‌ها ممنوع است و این آثار باید بلافاصله به کشورهای مبدا بازگردانده شوند، وزارت میراث‌فرهنگی بلافاصله بعد از خبری شدن این حراج، اقدام به تشکیل پرونده برای استرداد سکه‌ها کرد.

با این حال روز گذشته حراج سی. ان. جی در نیویورک در اقدامی تازه ۱۵ سکه هخامنشی و ساسانی دیگر را برای فروش در حراج ۲۰ روز آینده خود رونمایی کرد. این اقدام نشان می‌دهد که تنها دو سکه نقره آذرمیدخت و شاه پارسه هخامنشی از جنس نقره که حاصل حفاری‌های غیرمجاز شهر بیضا در استان فارس بودند، به این حراجی در نیویورک نرسیده و تعداد بیشتری از ۶۰۰ سکه خارج شده توسط حفاران غیرمجاز و قاچاقچی‌ها به این حراجی رسیده است.

حراج نیویورک از ۱۵ سکه‌ زرین هخامنشی و ساسانی دیگر رونمایی کرد! / وزارت میراث‌فرهنگی: سکه‌های جدید در فرایند پیگیری وزارتخانه قرار گرفته‌اند

«فاطمه داوری» سخنگوی معاونت میراث‌فرهنگی در خصوص تازه‌ترین رونمایی این حراج از ۱۵ سکه هخامنشی و ساسانی ایران به خبرگزاری ایلنا گفت: میراث‌فرهنگی به محض اطلاع از حراج تعدادی از سکه‌های تاریخی ایران متعلق به دوره هخامنشی و ساسانی در یک حراجی در آمریکا به بررسی موضوع پرداخت و نسبت به پیگیری آن اقدام کرد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، او گفت: فرایند پیگیری برای ۱۵ سکه تاریخی که به تازگی توسط حراجی نیویورک اعلام شده، طی می‌شود. از آنجا که حراجی‌های آنلاین به‌طور مرتب آثار را اضافه می‌کنند، از همین رو پرونده‌ای که در وزارت میراث‌فرهنگی تشکیل شده شامل سکه‌های تاریخی دیگر هم می‌شود و از آنجا که این حراجی ماه آینده برگزار می‌شود هر اثری که رونمایی شود، پرونده پیگیری وزارت میراث‌فرهنگی شامل آن آثار هم می‌شود.

آنطور که سخنگوی معاونت میراث‌فرهنگی اعلام کرد، ایران به عنوان یکی از کشورهای ملحق شده به کنوانسیون سال ۱۹۷۰ میلادی «اتخاذ تدابیر لازم برای ممنوع کردن و جلوگیری از ورود و صدور و انتقال مالکیت غیرقانونی اموال فرهنگی» یونسکو، تلاش‌های زیادی را برای ممانعت از ورود، خروج و فروش اموال فرهنگی تاریخی داشته و با همکاری سایر نهادها تلاش‌های زیادی را برای پیگیری رصد و استرداد اموال فرهنگی که به صورت غیر قانونی از کشور خارج شده‌اند، انجام داده است.